موسسه گنجینه سرزمین پارس

بافت قدیم شیراز به مساحت تقریبی 360 هکتار در قلب و مرکز شهر قرار گرفته است. این محدوده که حدود 2 در صد از مساحت کنونی شهر شیراز را شامل می­شود، هسته اولیه شیراز را در خود جای داده است. بافت قدیم شیراز دربردارنده تاریخ و فرهنگ غنی و سرشار از هویت ملی و دینی می باشد و آثار متنوعی از معماری ایرانی – اسلامی در گوشه وکنار آن قابل مشاهده است.

بافت قدیم شیراز دارای یکی از مردمی ترین ساختارهای شهری است که در آن کوچه های تنگ و باریک با گذرها و گذرگاه­های متعدد - طاق ها ورواق ها-  مساجد و مقابر امامزاده ها-حسنیه ها و تکایا و مدارس و حوزه های علمیه- بازارچه های محله ای- حمام ها و آب­انبارها و دیگر آثار تاریخی متنوعی قرار دارد که به طور پراکنده در گوشه به گوشه آن دیده می­شود.

بافت قدیم شیراز علاوه برآثار و ابنیه ارزشمند تاریخی، سرزندگی و نشاط مردم در محلات گوناگون شهر را در گذشته های دور در پیش چشم تداعی می کند و یادآور لحظات شیرین و ماندگار برای کسانی است که با دیدار از این کوچه پس کوچه ها و خانه­های تاریخی خاطره­های دوران گذشته برای آن­ها زنده می­شود. البته این­ها همه نشان دهنده هویت برجسته شهر شیرازمی باشد، هویتی که از تاریخ و فرهنگ غنی ایرانی- اسلامی آن سرچشمه گرفته است.

بافت قدیم شیراز با وجود گذشت ایام، هنوز هم اصالت تاریخی خود را حفظ نموده و اگر چه طی سالیان گذشته تا کنون بخش­هایی از آن دستخوش تغییرات گوناگون و حتی تخریب  شده لیکن هنوز هم نام گذرها و محله­های قدیمی چون سردزک، دروازه اصفهان، میدان مولا، دروازه قصابخانه، محله سنگ سیاه، دروازه شاه داعی، در بند مشیر، محله لب آب­، گذر در شیخ (درب شیخ)، بازارچه فیل، گذر حاج زینل و دروازه کازرون در آن بازگو کننده تاریخ کهن و یادآور خاطرات به یاد ماندنی از قدمت و سوابق طولانی این محله­هاست.

این بافت تاریخی گر چه در مرکز شهر شیراز هم اکنون ناشناخته و مهجور مانده، لیکن درگذشته هایی نه چندان دور محل زندگی سران و بزرگان این شهر بوده و قشرها و طبقات مختلف چون علما و حکما و اطبا و اصناف، سران ایل قشقایی و تجارسرشناس شهر در محلات گوناگون آن سکونت داشته ­اند.